Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Gün-be-gün mu‘tedil olmakda hevâ-yı Bagdâd [Şeyhülislâm Yahyâ]

1. Gün-be-gün mu‘tedil olmakda hevâ-yı Bagdâd
Gayret-i ürd-i bihişt oldı şitâ-yı Bagdâd

2. İltifât itse o şeh ser-be-ser ola gülzâr
Bu hevâyile bu âb ile fezâ-yı Bagdâd

3. Nice sultân-ı guzât olmaya Sultân Murâd
Ki cenâbına nasîb oldı gazâ-yı Bagdâd

4. Feth idüp makdem-i pâkiyle müşerref olıcak
Reşk-i firdevs-i berîn oldı sarây-ı Bagdâd

5. Dâ’imâ pâdişehe eyleye himmet Yahyâ
A‘zam-ı müctehidîn ü küberâ-yı Bagdâd

Nesre Çeviri:


1. Hevâ-yı Bagdâd gün-be-gün mu‘tedil olmakda. Şitâ-yı Bagdâd gayret-i ürd-i bihişt oldı.

2.  O şeh iltifât itse fezâ-yı Bagdâd bu hevâyile bu âb ile ser-be-ser gülzâr ola.

3. Sultân Murâd nice sultân-ı guzât olmaya ki gazâ-yı Bagdâd cenâbına nasîb oldı.

4. Feth idüp makdem-i pâkiyle müşerref olıcak Sarây-ı Bagdâd  reşk-i firdevs-i berîn oldı.

5. Yahyâ, a‘zam-ı müctehidîn ü küberâ-yı Bagdâd dâ’imâ pâdişehe himmet eyleye.

Günümüz Türkçesi

1. Bağdat’ın havası günden güne ılıman olmakta… Bahar ayları Bağdat’ın kışına kıskançlıktan dayanamaz oldu.

2. O padişah lütfetse Bağdat’ın göğü bu su ve bu hava ile baştan başa gül bahçesi olur.

3. Sultan Murat nasıl gazilerin sultanı olmasın? Bağdat Seferi ona (o yüce padişaha) nasip oldu.  

4. Fethedip temiz ayağıyla şereflenince Bağdat Sarayı yüce Firdevs cennetinin kıskandığı yer oldu. 

5. Yahyâ! Önde gelen din âlimleri ve Bağdat’ın büyükleri daima padişaha himmet etsin!

Yorumlar