Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Mescidde riyâ-pîşeler itsün ko riyâyı [Şeyhülislam Yahyâ]


1 Mescidde riyâ-pîşeler itsün ko riyâyı / Mey-hâneye gel kim ne riyâ var ne mürâyi
2 Ey câm-ı safâ tâlibi bî-hûde uzanma / Cümle bile defn eylediler câm-ı safâyı
3 Redd itmiş idi yâr rakîbi işiginden / Gelmiş o siyeh-rû yine gördün mi belâyı
4 Def` idemedük ceyş-i gamı sa`y ide gördük / Tedbîr ne mümkin boza takdîr-i Hudâyı
5 Yahyâ nice bî-sabr û karâr olmayayın ben / Dil-berse güzel dilse nihâyetde hevâyî

Günümüz Türkçesi

1. Bırak, ikiyüzlüler mescitte riyakârlığa devam etsin. Ne riya ne de riyakârın olduğu meyhaneye gel.
2. Ey saflık kadehine talip olan, boşuna [kadehe] uzanma. Saflık kadehini hep birlikte defnettiler.
3. Yar, rakibi eşiğinden kovmuştu. O kara yüzlü [= utanmaz] yine gelmiş, belâyı gördün mü?
4. Uğraştık [fakat] gam ordusunu [başımızdan] savamadık. Tedbirin, Tanrı'nın takdirini bozması ne mümkün!
5. Ey Yahya; dilber güzelse, gönül de gayet havayî ise ben nasıl sabırsız ve kararsız olmayayım.

G. Türkçesine Çeviren: Müddeî

Yorumlar