Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Gül istedim diken oldu yerim ne çâre kılam [Ahmed Paşa]

  1. Gül istedim diken oldu yerim ne çâre kılam
    Meğer libâs-ı hayâtımı pâre pâre kılam
  2. N’olaydı sihr bileydim ki hicre doymak için
    Yüreğimi yüreğin gibi seng-i hâre kılam
  3. Eğer sitâreye hükm olsa vaslın ey meh-rû
    Yaşımla rûz ü şeb âfâkı pür sitâre kılam
  4. Dedim ki yâre kulum dedi bu sözü diyenin
    Kesem kalem gibi başın dilin de pâre kılam
  5. Dedim teveccüh edip öldür Ahmed’i dedi
    Bu kâr-ı hayre ne lâzım ki istihâre kılam


Günümüz Türkçesi:

  1. Gül istedim, yerim diken oldu, ne yapayım, hayatımı, dikenlere takılıp yırtılan bir elbise gibi parça parça etmekten başka çare yok.
  2. Ah, ne olurdu, büyü bilseydim de, ayrılığa dayanabilmek için, yüreğimi senin yüreğin gibi mermer taş yapsaydım!..
  3. Ey ay yüzlü, eğer sana kavuşmak yıldızların tesiriyle olursa gece gündüz ağlıyarak ufukları göz yaşımın yıldızlariyle doldurayım.
  4. Sevgilime “Ben senin kulunum” dedim; bana: “Bu sözü söyliyenin kalem gibi başını keser, dilini de parçalarım” dedi.
  5. O halde “Lütfederek Ahmed’i öldür” dedim; “Bu hayırlı iş için tereddüt etmeme ne lüzum var!” cevabını verdi.


Yorumlar