Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Olmada diller rübûde gamze-i câdûsına [Fitnat Hanım]


 1. Olmada diller rübûde gamze-i câdûsına / Deşt-i hüsnün sayd olurlar şîrler âhûsına

Gönüller, onun büyüleyici bakışlarınca çalınmıştır. Aslanlar, güzellik çölünün ceylanına av olur.

2. Reng ü bûda zülf-i cânâna müşâbih olmasa / Kim bakar gülzâr-ı dehrün sünbül ü şeb-bûsına

Eğer sevgilinin saçları renk ve koku açısından ona benzemese, kim dünyanın bahçesindeki sünbül ve şebboyuna bakar ki?

3. Sad hezârân fitne meftûn bir nigâh-ı şûhına / Bin dil-i Hârût beste her ham-ı gîsûsına

Onun tek bir cilveli bakışına yüz bin fitne hayrandır. Her bir saç kıvrımına, bin Harut’un gönlü bağlıdır.

4. Çille-i sahtın çeker her dem kemân ebrûlarun / Âferîn erbâb-ı aşkun kuvvet-i bâzûsına

Kaşlarının yayının çetin çilesini her an çekerler. Âşıkların bilek gücüne aferin!

5. Cismi hâk it ol sehî kaddün yolunda Fıtnatâ / Nâ’il olmaksa murâdun devlet-i pâ-bûsına

Ey Fıtnat, eğer arzun onun ayaklarına kapanmanın saadetine ulaşmaksa o düzgün boylunun yolunda bedenini toprağa ser.


Yorumlar