Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Fârigüz kayd-ı cihândan ‘âşık-ı dîvâneyüz [Fehîm-i Kadîm]

Fârigüz kayd-ı cihândan ‘âşık-ı dîvâneyüz

1. Fârigüz kayd-ı cihândan ‘âşık-ı dîvâneyüz

Âşinâya âşinâ bîgâneye bîgâneyüz


2. ‘Aşkı sâkî gamzeyi mest-i harâb itsek n’ola

Câmı âteş bâdesi âteş ‘aceb meyhâneyüz


3. Havfumuzdan çeşm-i dilber gamzeyi eyler penâh

Kûçe-i ‘aşk içre bî-pervâ yürür mestâneyüz


4. Şem’i pür-sûz u güdâz itse ‘aceb mi şevkumuz

Tâb-ı dilden şu’leyi âb eyleyen pervâneyüz


5. Sâhir-i mu’ciz-kelâmuz şâ’ir-i şûhuz Fehîm

Ne füsûna râgıbuz ne mâ’il-i efsâneyüz

Nesre Çeviri:

1. Kayd-ı cihândan fârigüz, ‘âşık-ı dîvâneyüz. Âşinâya âşinâ bîgâneye bîgâneyüz.

2. Câmı âteş bâdesi âteş ‘aceb meyhâneyüz. ‘Aşkı sâkî, gamzeyi mest-i harâb itsek n’ola.

3. Kûçe-i ‘aşk içre bî-pervâ yürür mestâneyüz. Çeşm-i dilber havfumuzdan gamzeyi penâh eyler.

4. Tâb-ı dilden şu’leyi âb eyleyen pervâneyüz. Şevkumuz şem‘i pür-sûz u güdâz itse ‘aceb mi?

5. Fehîm! Sâhir-i mu’ciz-kelâmuz şâ’ir-i şûhuz. Ne füsûna râgıbuz ne mâ’il-i efsâneyüz.

Günümüz Türkçesi

1.. Cihân bağından âzadeyiz, dîvâne bir âşığız. Bildiğe karşı bildik, yabancıya yabancıyız. 

2.. Kadehi ateş, şarabı ateş olan acayip bir meyhaneyiz. Aşkı sâkî, gamzeyi sarhoş etsek buna şaşılır mı?

3.. Aşk sokağı içinde pervasız yürüyen bir sarhoşuz; sevgilinin gözü korkumuzdan gameyi (kendisine) sığınak eder.

4.. Gönüldeki ateşle kıvılcımı su eden bir pervaneyiz. Şevkimiz mumu yakıp eritse buna şaşılır mı?

5.. Fehîm! Mucize sözlü bir büyücüyüz, etkileyici bir şairiz. Ne büyüye rağbet ederiz, ne efsaneye meyilliyiz. 

Yorumlar