Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Hevâlar açılup sahrâ gülistân oldugın görsem [Atâyî]


1. Hevâlar açılup sahrâ gülistân oldugın görsem
Kenâr-ı cûda ol servüñ hırâmân oldugın görsem

2. Göregelmez tabîbüm hastasın bilmez gam-ı ‘aşkı
Anuñ da mübtelâ-yı derd-i hicrân oldugın görsem

3. Görüp rüsvâlugum düşnâm iderse râzıyuz itsün
Dehân-ı dil-berüñ tek gevher-efşân oldugın görsem

4. Hicâbı kaldurup mest olsa dil-ber sîne-çâk olsa
Meyânın kocmaga fi’l-cümle imkân oldugın görsem

5. ‘Atâyî sarılup pâyine olurdum hele vâsıl
Eger cân murgınuñ kûyına perrân oldugın görsem

Nesre Çeviri:

1. Hevâlar açılup sahrâ gülistân oldugın görsem. Ol servüñ kenâr-ı cûda hırâmân oldugın görsem.

2. Tabîbüm gam-ı ‘aşkı bilmez, hastasın göregelmez. Anuñ da mübtelâ-yı derd-i hicrân oldugın görsem.

3. Rüsvâlugum görüp düşnâm iderse râzıyuz itsün. Tek dehân-ı dil-berüñ gevher-efşân oldugın görsem.

4. Dil-ber hicâbı kaldurup mest olsa sîne-çâk olsa. Fi’l-cümle meyânın kocmaga imkân oldugın görsem.

5. ‘Atâyî! Eger cân murgınuñ kûyına perrân oldugın görsem pâyine sarılup hele vâsıl olurdum.

Günümüz Türkçesi:

1. Havaların güzelleşip kırların gül bahçesi olduğunu görsem. Irmak kıyısında o servinin salındığını görsem.

2. Benim tabibim aşk gamı nedir bilmediği için hastasını görmeye gelmez. Onun da ayrılık derdine tutulduğunu bir görsem.

3. Rezillik ve perişanlığımı görüp beddua ederse de razıyız, etsin. Bir tek sevgilinin ağzının inciler saçtığını (konuştuğunu) görsem. 

4. Sevgili örtüyü/utanmayı kaldırıp sarhoş olup yakasını yırtsa da beline bütünüyle sarılmaya imkân olduğunu görsem.

5. Atâyî! Eğer can kuşunun onun mahallesine uçtuğunu görsem, ayağına sarılıp ona nihayet kavuşurdum.

Yorumlar