Su Kasîdesi [Fuzûlî]

Takdim: Eski edebiyatımız Hz. Peygamber için yazılmış binlerce beyit ve müstakil eserle süslüdür. Bu edebiyatın önemli bir kısmında güzel deyince, dilber deyince, sevgili deyince neredeyse hep ilk akla gelen odur. Asr-i Saadet'te Hassan bin Sabit ve Ka'b ibni Züheyr'in kasidelerinden başlamak üzere Arap, İran ve Türk edebiyatlarında onun için nazmedilen bütün eserlerde ona duyulan özlem ve aşk dile getirilmiştir. Türk edebiyatındaki naatler arasında onu "suyun hararetle aradığı, kapısına ulaşmaya çalıştığı sevgili" olarak tasvir eden bir tanesi vardır ki asırlar boyunca zevkle okunmuş ve hâlâ da okunmaktadır. Kasidelerin 'nesîb' yahut 'teşbîb' denen başlangıç bölümlerinde, şairlerin gerek şiir sanatındaki kudretlerini göstermek, gerekse methedecekleri şahsın övgüsüne güçlü ve etkili bir üslûpla başlamaya zemin hazırlamak üzere bir tabiat yahut güzel tasviri ile başlamaları edebî bir gelenektir. Ancak bizim edebiyatımızda pek çok örneği görüldüğü üz...

Bahâr erse yine seyr-i gülistân oldugun görsem [Nef'î]


1. Bahâr erse yine seyr-i gülistân oldugun görsem
Güzel seyr eylemek uşşâka âsân oldugun görsem

2. Letâfetden görünse âsumânın aksi her yerde
Çemende başka bir âlem nümâyân oldugun görsem

3. Yine rez-duhterin peydâ edip azm-i kenâr etsem
Gamın hâtırda nâ-peydâ vü pinhân oldugun görsem

4. Kızarsa gül gül olsa tâb-ı meyden rûyu hûbânın
Ruh-ı cânânı hem gül hem gülistân oldugun görsem

5. Safâdan birbirinin sînesin çâk etse dilberler
Güzeller mest olup dest ü girîbân oldugun görsem

6. Bakıp geh sîne-i cânâne geh câm-ı mey-i nâbe
Dil-i dîvâne berr ü bahre sultân oldugun görsem

7. Muhassal böyle bir gün görmeden ölürsem ey Nef’î
Felek ben ölmeden hâk ile yeksân oldugun görsem 


Nesre Çeviri:

1. Bahâr erse yine seyr-i gülistân oldugun görsem. Güzel seyr eylemek uşşâka âsân oldugun görsem.

2. Letâfetden her yerde âsumânın aksi görünse. Çemende başka bir âlem nümâyân oldugun görsem.

3. Yine rez-duhterin peydâ edip azm-i kenâr etsem. Gamın hâtırda nâ-peydâ vü pinhân oldugun görsem.

4. Hûbânın rûyu tâb-ı meyden kızarsa gül gül olsa. Ruh-ı cânânı hem gül hem gülistân oldugun görsem.

5. Dilberler safâdan birbirinin sînesin çâk etse. Güzeller mest olup dest ü girîbân oldugun görsem.

6. Geh sîne-i cânâne geh câm-ı mey-i nâbe bakıp dil-i dîvâne berr ü bahre sultân oldugun görsem.

7. Muhassal, ey Nef’î, böyle bir gün görmeden ölürsem, ben ölmeden, felek, hâk ile yeksân oldugun görsem.

Günümüz Türkçesi:

1. Bahar gelse, yine gül bahçelerinde gezildiğini görsem; âşıklar için güzelleri seyretmenin kolaylaştığını görsem!.. 

2. Güzellikten ve berraklıktan her yerde göklerin aksi görünse, çimenlerde başka bir âlemin meydana geldiğini görsem. 

3. Yine üzüm kızını bularak onunla kucaklaşmak üzere bir su başına gitsem, gönülde gamın bulunmadığını, kaybolduğunu görsem. 

4. Güzellerin yüzü şarabın ateşinden kızarsa, gül gül olsa: sevgilinin yanaklarının hem gül, hem gül bahçesi olduğunu görsem. 

[5. Dilberler zevkten birbirlerinin yakasını yırtsa ve güzellerin sarhoş olup yaka paça çekiştiğini görsem.

6. Kâh sevgilinin göğsüne, kâh saf şarap kadehine bakarak deli gönlümün karaya ve denize sultan olduğunu görsem...]

7. Hâsılı, ey Nef'î, böyle bir gün görmeden ölürsem, ben ölmeden feleğin yerle bir olduğunu görsem!.

Günümüz Türkçesi: Vasfi Mahir Kocatürk

Yorumlar